Białko w żywieniu szczeniąt

Zapotrzebowanie dla rosnących psów na białko jest znacznie wyższe w porównaniu do psów dorosłych. W żywieniu szczeniąt wyróżniamy dwa okresy:

do 14 tygodnia życia

powyżej 14 tygodnia życia.

Zapotrzebowanie szczeniąt na białko w rzeczywistości jest zapotrzebowaniem na aminokwasy, z których jest zbudowane. Białko pokarmowe jest źródłem aminokwasów egzogennych, takich których organizm nie jest w stanie sam syntetyzować oraz endogennych produkowanych w organizmie z azotu i węgla. Egzogenne aminokwasy dla większości zwierząt, a także i psów to arginina (Arg), histydyna (His), izoleucyna (ile), leucyna (Leu), lizyna (Liz), metionina (Met), fenyloalanina (Phe), treonina (Thr), tryptofan (Trp) oraz walina (Val).

Doświadczalnie zapotrzebowanie na białko dla rosnących szczeniąt oznaczano w dwojaki sposób- określając minimalne zapotrzebowanie dla maksymalnych przyrostów masy ciała oraz kierując się maksymalną retencją (zatrzymaniem, odłożeniem) azotu w organizmie. Wg badań (NRC, 2006), żywiąc szczenięta (8-14 tygodni) karmą zawierającą wysoko strawne białko wystarczy, że stanowi ono 16% energii metabolicznej (EM) aby osiągnąć maksymalną retencję azotu. Jednakże w praktyce większość karm zawiera mniej przyswajalne białko i zaleca się zwiększyć poziom białka do 21% EM.

W Amerykańskich Normach Żywienia Psów i Kotów (NRC, 2006) oprócz wyrażenia zapotrzebowania na białko i aminokwasy w g/ kg MC^0,75 wartości te wyrażono również w g/ kg suchej masy karmy, w której koncentracja EM wynosi 4000 kcal oraz w g/ 1000 kcal EM. Natomiast w zaleceniach żywieniowych opracowanych przez F.E.D.I.A.F. (Europejska Federacja Producentów Karm dla Zwierząt Domowych) zalecenia dotyczące minimalnej zawartości białka i aminokwasów w karmach dla psów wyrażono w g/ 100 g suchej masy, g/ 1000 kcal EM oraz w g/ 1 MJ EM. Wartości te są nieznacznie wyższe w porównaniu do NRC, ponieważ założono, że większość karm produkowana jest z komponentów roślinnych oraz produktów odpadowych pochodzenia zwierzęcego. Strawność białka tych komponentów jest niższa w porównaniu z paszami zwierzęcymi. Niemniej jednak nie należy mylić zalecenia z zapotrzebowaniem ani optymalnym pobraniem składnika. W praktyce, zalecenie to minimalne zapotrzebowanie z marginesem bezpieczeństwa, uwzględnionym indywidualne różnice pomiędzy poszczególnymi zwierzętami oraz specyficzne interakcje między składnikami karmy.

Aminokwasy

Wśród aminokwasów egzogennych warto zwrócić uwagę na 3, ważne z punktu żywieniowego, aminokwasy w żywieniu szczeniąt: lizynę, argininę i tyrozynę.

Lizyna jest jedynym limitowanym aminokwasem u szczeniąt. W badaniach Czarneckiego i in. (1985) stwierdzono obniżone przyrosty masy ciała szczeniąt żywionych dawką o zawartości 4,91% lizyny w suchej masie karmy. Jednakże nie stwierdzono takiego efektu w przypadku diety zawierającej 2,91% lizyny w suchej masie karmy. Stąd ustalono, że nie należy podawać szczeniętom lizyny w ilości większej niż 1,39 g/ kg MC^0,75.

Arginina to ważny aminokwas biorący udział w cyklu mocznikowym, w którym przekształcane są aminokwasy (pochodzące z białka). W trakcie tego procesu powstaje toksyczny jon amonowy, który przekształcany jest w mocznik. Warto podkreślić, zwiększone zapotrzebowania na argininę w przypadku zwiększania w dawce poziomu białka ponad zapotrzebowanie szczenięcia. Na każdy 1 g białka ponad zapotrzebowanie zaleca się dodatek 0,01 g argininy.

Ważnym aminokwasem w żywieniu psów o czarnej maści jest tyrozyna. W celu maksymalizacji czarnej barwy zaleca się zwiększenie 1,5- 2 razy ilości tyrozyny w stosunku do zapotrzebowania określonego w tabeli.

dr Olga Lasek