Definicje

Dla ułatwienia czytania naukowych nowinek żywieniowych, postanowiliśmy stworzyć dla Was specjalny słownik, do którego na bieżąco wprowadzane będą hasła pojawiające się w nowych artykułach. 

Bezazotowe związki wyciągowe– to wielocukry zapasowe (skrobia, glikogen, inulina), dwucukry i cukry proste oraz niektóre kwasy organiczne. Wyliczane są poprzez odjecie od suchej masy zawartości popiołu surowego, białka ogólnego, włókna surowego oraz tłuszczu surowego. 

Białko ogólne– to cześć paszy, wszystkie substancje zawierające azot. Podczas analizy chemicznej oznaczane jest metodą Kjeldahla, która mierzy ilość azotu. Aby uzyskać zawartość białka ogólnego ilość azotu mnoży się przez współczynnik 6,25, ponieważ białko ogólne pochodzenia roślinnego zawiera średnio 16% azotu ogólnego, stąd 100 % : 16 % = 6,25. Białko ogólne dzielimy na białko właściwie: proste i złożone oraz związki azotowe niebiałkowe (NPN np. amidy, wolne aminokwasy, alkaloidy, amoniak, sole amonowe, mocznik). 

Białko właściwe– związki złożone z aminokwasów, które połączone są wiązaniami peptydowymi. Są to białka proste : albuminy, globuliny, gluteliny, protaminy, histony oraz białka złożone: nukleoproteidy, lipoproteidy, glikoproteidy, fosfoproteidy, chromoproteidy, metaloproteidy. 

Dawka pokarmowa– to ilość paszy wyrażona w jednostkach masy (g, kg), podawana zwierzęciu w określonym czasie, w celu pokrycia zapotrzebowania na składniki pokarmowe i energię. Dawka pokarmowa może składać się z kilku pasz podawanych osobno lub zmieszanych razem, to również odpowiednio sporządzona mieszanka pełnoporcjowa czy też pojedyncza pasza mogąca stanowić wyłączny pokarm dla danego zwierzęcia. 

Energia brutto (EB)- jest to ilość energii, którą zwierzę pobiera w formie paszy i oznaczana jest jako ciepło spalania w kaloriach, przy użyciu bomby kalorymetrycznej. EB można również wyliczyć z równania regresji uwzględniającego zawartość składników surowych w paszy:

EB (kcal/kg)= 5,7 x białko ogólne (g) + 9,5 x tłuszcz surowy (g) + 4,2 x węglowodany (g)

Mierniki energii

1 cal = 4,184 J

1 kcal = 4,184 kJ (1 kJ = 1000J)

1 Mcal = 4,184 MJ (MJ= 1000kJ)

1 J = 0,239 cal

1 MJ = 239 kcal

1000 kcal = 4,184

Energia strawna (ES)– część składników paszy spożytej przez zwierzę nie ulega strawieniu i zostaje wydalona z kałem. Odejmując od energii brutto tę energię, która zostaje wydalona z kałem, otrzymujemy wartość zwaną energią strawną (ES = EB – E_kału). 

Energia metaboliczna (EM)– część energii paszy, która stanowi różnicę między energią strawną a energią zawartą w niektórych produktach przemiany materii, wydalanych w moczu i w gazach fermentacyjnych. Zużywana jest na podstawowe procesy metaboliczne, termoregulację, energię termiczną trawienia, aktywność fizyczną oraz produkcję.