Definicje
Dla ułatwienia czytania naukowych nowinek żywieniowych, postanowiliśmy stworzyć dla Was specjalny słownik, do którego na bieżąco wprowadzane będą hasła pojawiające się w nowych artykułach.
Bezazotowe związki wyciągowe– to wielocukry zapasowe (skrobia, glikogen, inulina), dwucukry i cukry proste oraz niektóre kwasy organiczne. Wyliczane są poprzez odjecie od suchej masy zawartości popiołu surowego, białka ogólnego, włókna surowego oraz tłuszczu surowego.
Białko ogólne– to cześć paszy, wszystkie substancje zawierające azot. Podczas analizy chemicznej oznaczane jest metodą Kjeldahla, która mierzy ilość azotu. Aby uzyskać zawartość białka ogólnego ilość azotu mnoży się przez współczynnik 6,25, ponieważ białko ogólne pochodzenia roślinnego zawiera średnio 16% azotu ogólnego, stąd 100 % : 16 % = 6,25. Białko ogólne dzielimy na białko właściwie: proste i złożone oraz związki azotowe niebiałkowe (NPN np. amidy, wolne aminokwasy, alkaloidy, amoniak, sole amonowe, mocznik).
Białko właściwe– związki złożone z aminokwasów, które połączone są wiązaniami peptydowymi. Są to białka proste : albuminy, globuliny, gluteliny, protaminy, histony oraz białka złożone: nukleoproteidy, lipoproteidy, glikoproteidy, fosfoproteidy, chromoproteidy, metaloproteidy.
Dawka pokarmowa– to ilość paszy wyrażona w jednostkach masy (g, kg), podawana zwierzęciu w określonym czasie, w celu pokrycia zapotrzebowania na składniki pokarmowe i energię. Dawka pokarmowa może składać się z kilku pasz podawanych osobno lub zmieszanych razem, to również odpowiednio sporządzona mieszanka pełnoporcjowa czy też pojedyncza pasza mogąca stanowić wyłączny pokarm dla danego zwierzęcia.
Energia brutto (EB)- jest to ilość energii, którą zwierzę pobiera w formie paszy i oznaczana jest jako ciepło spalania w kaloriach, przy użyciu bomby kalorymetrycznej. EB można również wyliczyć z równania regresji uwzględniającego zawartość składników surowych w paszy:
EB (kcal/kg)= 5,7 x białko ogólne (g) + 9,5 x tłuszcz surowy (g) + 4,2 x węglowodany (g)
Mierniki energii
1 cal = 4,184 J
1 kcal = 4,184 kJ (1 kJ = 1000J)
1 Mcal = 4,184 MJ (MJ= 1000kJ)
1 J = 0,239 cal
1 MJ = 239 kcal
1000 kcal = 4,184
Energia strawna (ES)– część składników paszy spożytej przez zwierzę nie ulega strawieniu i zostaje wydalona z kałem. Odejmując od energii brutto tę energię, która zostaje wydalona z kałem, otrzymujemy wartość zwaną energią strawną (ES = EB – Ekału).
Energia metaboliczna (EM)– część energii paszy, która stanowi różnicę między energią strawną a energią zawartą w niektórych produktach przemiany materii, wydalanych w moczu i w gazach fermentacyjnych. Zużywana jest na podstawowe procesy metaboliczne, termoregulację, energię termiczną trawienia, aktywność fizyczną oraz produkcję.
Kiedy najlepiej rozpocząć szkolenie psa? Kiedy jest jeszcze szczenięciem czy dopiero kiedy dorośnie ?
Wychowanie szczenięcia
Pracę z psem najlepiej zacząć już w wieku szczenięcym. Szczenie bowiem ma ogromny potencjał do nauki, a to czego się nauczy we wczesnej fazie rozwoju na stałe wpisuje się w repertuar jego zachowań. Dotyczy to wszystkich zachowań, zarówno tych, które chcielibyśmy widzieć u naszego psa, jak i takich, które w przyszłości mogą stać się problemem. Dlatego ważne jest aby od momentu, w którym szczenie trafi do naszego domu uczyć go właściwego zachowania i wprowadzać jasne reguły dotyczące tego co wolno, a czego nie.
Trzeba też pamiętać, że są zachowania, które jesteśmy skłonni akceptować u szczeniaka, ale nie chcielibyśmy aby w ten sam sposób zachowywał się kiedy będzie już dorosłym psem. Zgadzanie się na wszystkie szczenięce zachowania może okazać się pułapką i prowadzić do późniejszych kłopotów. Jednym z takich zachowań jest skakanie przy powitaniu. Kiedy mały golden czy owczarek skacze na opiekuna a my radośnie go witamy pamiętajmy, że właśnie takiego sposobu powitania uczymy psa i właśnie tak będzie się witał, kiedy ze słodkiej puchatej kulki zmieni się w 35 kilogramowego brytana. Jeśli nie chcemy aby w przyszłości nasz pies witał nas w ten sposób, uczmy go już w szczenięctwie aby stał wszystkimi łapami na ziemi kiedy wchodzimy do domu. Oczywiście nauka szczeniaka musi być dostosowana do jego wieku i możliwości.
Psie przedszkole
Do 12 – 16 tygodnia życia największy nacisk kładziemy na socjalizację, czyli zapoznanie psa z różnorakimi sytuacjami, miejscami, przedmiotami, ludźmi i zwierzętami z jakimi będzie miał kontakt w swoim dorosłym życiu. To, co pies pozna w tym czasie będzie traktował jako naturalną część środowiska i nie będzie się tego obawiał. W tym zakresie doskonale sprawdzają się zajęcia w psim przedszkolu, gdzie socjalizacja szczeniąt stanowi ważną część zajęć, a ich nieocenioną zaletą jest to, że prowadzone są pod okiem doświadczonych instruktorów.
Szkolenie szczeniaka – przedszkole dla szczeniąt
Już w szczenięctwie można zacząć szkolenie ucząc psa podstaw posłuszeństwa. Kilkunastotygodniowy szczeniak z łatwością nauczy się koncentracji uwagi na opiekunie, siadania, warowania, chodzenia na luźnej smyczy i wielu innych zachowań. Praca powinna opierać się na zabawie i być dla psa przyjemna. Niedopuszczalny jest przymus, krzyk czy karcenie wywołujące strach czy ból. Jeśli szczeniak nauczy się, że wykonywanie poleceń daje radość, z radością będzie je wykonywał jako dorosły już pies. I w tym celu warto wybrać się ze szczeniakiem do psiego przedszkola, gdzie będzie miał okazję uczyć się podstawowych poleceń również w towarzystwie innych szczeniąt, w sposób dostosowany do jego potrzeb i możliwości.
Szkoła szkolenia psów
Jeśli nasz pies skończył już cztery miesiące warto zapisać go na kurs z zakresu podstawowego posłuszeństwa. W trakcie takiego kursu młody pies nauczy się wykonywania podstawowych poleceń i wielu dodatkowych umiejętności przydatnych w codziennym życiu. Zaletą szkolenie psa w wieku młodzieńczym jest nie tylko nauka podstawowych umiejętności, ale również komunikacji z opiekunem. Prawidłowo prowadzone szkolenie wzmacnia więź ze zwierzęciem, uczy w jaki sposób egzekwować wykonywanie poleceń bez uciekania się do przymusu i karcenia. Uczy psa, że kontakt z opiekunem jest źródłem przyjemności, radości i zabawy. Dzięki temu łatwiej panować nad rozbrykanym podrostkiem zarówno w domu, jak i w trakcie spacerów. Dodatkowo należy pamiętać, że rozwój zachowania psa przebiega etapowo. Na poszczególnych etapach występują charakterystyczne zachowania czy ewentualne trudności. Wykwalifikowany instruktor posiadający duże doświadczenie i wiedzę na temat ontogenezy behawioru w profesjonalny sposób dopasuje pracę szkoleniową do poziomu psa i jego indywidualnych potrzeb, a co równie ważne poprawi nasze ewentualne błędy zapobiegając wyuczeniu i utrwaleniu niewłaściwych zachowań.
Szkolenie psów dorosłych
Oczywiście szkolenie psa można zacząć również kiedy jest on już psem dorosłym, a nawet starszym. Do momentu, w którym pies jest sprawny a jego zmysły funkcjonują w sposób prawidłowy bez problemu można go szkolić. Pracę rozpoczynamy od nauki podstawowych poleceń i tu również warto skorzystać z zajęć szkoły szkolenia psów, które oferują zajęcia z zakresu podstawowego posłuszeństwa. Nauka podstawowych umiejętności zwiększa możliwość kontroli psa, a tym samym zwiększa jego bezpieczeństwo i swobodę. Pies, który wraca do opiekuna na polecenie, siada, waruje, potrafi chodzić przy nodze, zostaje we wskazanym miejscu, częściej puszczany jest ze smyczy, ma więcej możliwości swobodnego biegania czy kontaktów z innymi psami. To co równie ważne, że szkolenie psa zaspakaja jedną z ważnych psich potrzeb, potrzebę aktywności i kontaktu z opiekunem. Dobrze prowadzone szkolenie jest nie tylko nauką, ale atrakcyjnym sposobem na wspólne spędzanie czasu. Dlatego wiele osób, które raz rozpoczną przygodę ze szkoleniem chętnie kontynuuje naukę na kursach na poziomie zaawansowanym doskonaląc psie umiejętności i ucząc go coraz to nowych zachowań.
Chcesz rozpocząć szkolenie psa pod okiem doświadczonego instruktora – zapraszamy do naszej szkoły szkolenia psów Canid w Krakowie.
Ewelina Włodarczyk
Żywienie w pierwszym roku życia psa jest bardzo ważne. Intensywnie rozwijający się organizm wymaga szczególnej troski, a jakiekolwiek błędy żywieniowe popełnione w tym okresie mogą skutkować poważnymi schorzeniami, które często są nieodwracalne.
Według Bloomfield (1994) u szczeniąt wyróżniamy 4 etapy rozwoju
Kilka zasad dotyczących prawidłowego żywienia szczeniąt
Najlepszym, najbardziej wartościowym pokarmem dla nowonarodzonych szczeniąt jest mleko suki.
Strawność białka, tłuszczu, laktozy a także składników mineralnych mleka dla szczeniąt wynosi ponad 94% (Kienzle i wsp. 1985).
Tabela. Porównanie zawartości składników pokarmowych w mleku różnych gatunków zwierząt
Rodzaj mleka |
Sucha masa |
Białko ogólne |
Tłuszcz surowy |
Laktoza |
Mleko suki |
23,0 | 9.7 | 9.3 | 3.1 |
Mleko krowy |
12,0 | 3.3 | 3.2 | 4.6 |
Mleko kozy |
9,3-14,3 | 3.76 | 2.0-5.9 | 4.4 |
Mleko owcy |
13,3-25,0 | 4.3-6.6 | 2.2-12.8 | 4.0-6.0 |
Zawartość podstawowych składników pokarmowych w mleku suki i krowim jest znacznie zróżnicowana. Ponadto występują różnice w zawartości niezbędnych nienasyconych kwasów tłuszczowych, składzie aminokwasowym białka jak również związków mineralnych i witamin.
Pierwsze ssanie suki przez szczenięta powinno nastąpić jak najszybciej po porodzie.
W siarze znajduje się wiele wartościowych składników ale przede wszystkim przeciwciała- immunoglobuliny IgG, odpowiedzialne za odporność wtórną organizmu. Ich zawartość w siarze suki jest największa do 18 godzin po porodzie i z czasem maleje (Ishikawa i wsp., 1998)
Jeśli nie mleko suki to co?
W badaniach Iben i Sadila (1993) strawność składników pokarmowych komercyjnego preparatu mleko zastępczego dla szczeniąt wynosiła 94,3%, a mieszaniny przygotowanej metodą domową 84,16%.
Przykładowe preparaty mleko zastępcze przygotowane metodą domową
Przykład 1 | Przykład 2 |
– 0,8l mleka krowy – 0,2 l śmietany 12% – 1 żółtko jaja – 6 g maczki z kości – 2000jm Wit A – 500 jm Wit D |
– 1 szklanka mleka krowiego – jedno żółtko jaja kurzego – 1 łyżka stołowa cukru – 1 łyżka świeżej śmietany lub masła – 5 łyżek naparu rumianku – 1 łyżeczka fosforanu wapnia |
Preparaty mleko zastępcze to pełnoporcjowe, zbilansowane dawki dla szczeniąt. Można je stosować wyłącznie lub jako preparaty uzupełniające ale również jako dodatek dla suk w ciąży i laktacji.
Porównanie składu chemicznego preparatów mlekozastępczych wybranych firm:
Wyszczególnienie |
Sucha masa |
Białko surowe |
Tłuszcz surowy |
Popiół surowy |
Włókno surowe |
Ca |
P |
BEAPHAR Puppy Milk |
96,5 |
24 |
24 |
7 |
0 |
0,86 |
|
Bosch Puppy Milk |
95,0 |
30 |
25 |
7,5 |
0,1 |
1,1 |
0,8 |
Britt Care Puppy Milk |
bd |
20 |
18 |
bd |
1 |
1,2 |
0,7 |
DR.CLAUDER’S Hundemilch |
bd |
30 |
19 |
7,25 |
0,6 |
bd |
bd |
Fitmin Dog Puppy Milk |
bd |
25 |
23 |
5 |
0,1 |
1 |
0,6 |
JOSERA Wellpenstarter |
bd |
21 |
19,5 |
9 |
0,1 |
|
|
Mera dog Puppy Milk |
bd |
25,2 |
18 |
7,5 |
0,3 |
1,1 |
0,7 |
Royal Canin Babydog Milk |
97 |
33 |
39 |
6 |
0,5 |
1,1 |
0,8 |
Trovet PMR Puppy Milk |
bd |
28 |
30 |
6,20 |
bd |
1,2 |
0,8 |
Vetoquinol Biowet Canmilk |
96 |
26,5 |
26 |
6 |
bd |
bd |
bd |
bd- brak danych
Dawkowanie
– Preparat podajemy najczęściej w temperaturze 36-39 stopni
– Mleko podaje się w odpowiedniej ilości i częstotliwości, zależnie od wieku szczenięcia.
– Do 2 tygodnia życia szczenięta powinno karmić się co 2 godziny, nie więcej niż 5 ml jednorazowo
– W wieku 2 tygodni szczenięta powinny otrzymywać mleko 9 razy na dobę.
– W trzecim tygodniu można już zastosować sześciogodzinną przerwę nocną i podawanie mleka 7 razy dziennie.
Mleko stanowi wyłączny pokarm do około 3 tygodnia życia szczeniąt. Dokarmianie stałymi pokarmami rozpoczyna się w wieku 3-4 tygodni w zależności od liczby szczeniąt w miocie i kondycji suki.
czwarty tydzień życia, wprowadzamy stałe pokarmy mięsno-nabiałowe,
piąty tydzień życia, wprowadzamy mięsno-nabiałowo-węglowodanowe.
Kolejność wprowadzania do diety pokarmów stałych
dr Olga Lasek
Wiele osób zastanawia się nad tą kwestią, nie znajdując jednoznacznej odpowiedzi. W osobowości kotów możemy zaobserwować bowiem pewien dualizm, a w zachowaniu paradoks – zaawansowany indywidualizm i przywiązanie do miejsc i ludzi oraz samotnictwo połączone z poczuciem wspólnoty… Ale zanim rozłożymy na czynniki pierwsze charakter naszych puszystych pociech, przyjrzyjmy się ich historii.
Pupile faraonów
Za miejsce udomowienia kota uważa się powszechnie starożytny Egipt. Koty zyskały sobie tam szacunek ze względu na ochronę przed szkodnikami jaką zapewniały magazynowanej żywności. Z czasem zostały udomowione i otoczone ludzką opieką. Uzyskały bardzo wysoki status społeczny. Zabicie kota równało się karze śmierci, a w razie śmierci naturalnej były grzebane z największą czcią. Ich patronką była bogini Bastet – kobieta o głowie kota.
Ekspansja kocich wdzięków
Z Egiptu koty rozprzestrzeniły się po całym świecie, zasiedlając kolejno Bliski Wschód, Indie, Daleki Wschód, Europę poprzez Włochy i obydwie Ameryki. Co ciekawe w starożytności, koty nie były jeszcze dość rozpowszechnione w Europie północnej, a ich posiadanie świadczyło o wysokim statusie społecznym. Niestety ich status zmienił się drastycznie wraz z nastaniem chrześcijańskiego średniowiecza. Wiązane z siłami piekielnymi, koty były często palone na stosach wraz z domniemanymi czarownicami. Wszystko zmieniło się na powrót w XVIII wieku. Koty znów zaczęły być cenione za walkę ze szkodnikami i umilanie towarzystwa ludziom. Zaczęto rozróżniać i opisywać ich rasy, krzyżować, hodować i wystawiać. I to wszystko trwa do dziś dzień…
Powściągliwość uczuć
Ze względu na swoje samotnicze usposobienie, kot jest uważany za zwierzę asocjalne. Nie chodzi tu tylko o towarzystwo ludzi, ale także innych reprezentantów gatunku. Reaguje tylko w sytuacjach potrzeby – w przypadku ludzi – pieszczot i jedzenia, a w przypadku przedstawicieli własnego gatunku, rozmnażania i opieki nad młodymi. Wielu zatem powie, że kota można uznać za swoistego „pasożyta” ludzkich domostw, jednak można zaobserwować u niego zachowania, które będą świadczyły wręcz odwrotnie. Wszelkie prezenty, które zostawia nam na progu domu lub parapecie, w postaci myszy czy ptaków, to okazywanie wdzięczności za opiekę. Niewielu zdaje sobie również sprawę z tego, że kocie mruczenie posiada określone częstotliwości, które przyspieszają regenerację naszych sił witalnych. Nie wyjaśniono również racjonalnie faktu, dlaczego koty kładą się najczęściej w pobliżu miejsc na ciele czy organów, które sprawiają nam problemy. Możemy zatem z całą pewnością stwierdzić, że są zarówno samotnikami jak i zwierzętami socjalnymi.