Niepożądane reakcje na pokarm nie zawsze łatwo odróżnić, ponieważ manifestować się mogą przez te same objawy kliniczne- skórne, oraz ze strony układu pokarmowego. Z praktycznego punktu widzenia alergia i nietolerancja pokarmowa mogą być wywołane przez te same składniki pokarmu. Ich objawy kliniczne, rozpoznanie oraz metoda leczenia są bardzo zbliżone. Niemniej jednak, wyróżniamy dwie kategorie niepożądanych reakcji na pokarm:
Idiosynkrazja pokarmowa to nieprawidłowa, wrodzona reakcja organizmu na składniki pokarmowe lub dodatki paszowe. Objawia się zmianami skórnymi, wymiotami, biegunką, a w skrajnych przypadkach może prowadzić nawet do uszkodzenia szpiku kostnego. Idiosynkrazja może ujawnić się nawet przy pierwszym kontakcie z daną substancją. Powodować ją mogą dodatki pokarmowe takie jak syntetyczne barwniki, środki konserwujące (BHA, glutaminian sodu, azotyn sodu, dwutlenek siarki itp.), przyprawy, glikol propylenowy itp.
Zatrucie pokarmowe- intoksykacja to nieprawidłowa reakcja organizmu na mikroorganizmy zawarte w pokarmie lub toksyny pokarmowe np. aflatoksykoza, botulizm. Aflatoksykoza powodowana jest przez aflatoksyny tworzone przez grzyby m.in. Asperrgillus flavus . Źródłem tej toksyny może być mleko, ser, ziarna zbóż, orzeszki ziemne, nasiona bawełny, orzechy, migdały, figi, przyprawy. Obecność toksyn w mleku, jajach i mięsie wynika z faktu, że zwierzęta były żywione zanieczyszczoną paszą.
Jednak największe ryzyko skażenia toksynami występuje w takich produktach jak ziarno kukurydzy, orzeszki ziemne oraz nasiona bawełny. Aflatoksyny wzbudzają największą uwagę wśród wszystkich mikotoksyn, ponieważ badania na zwierzętach laboratoryjnych wykazały ich działanie rakotwórcze. Natomiast botulizm czyli zatrucie jadem kiełbasianym- toksyną wytwarzaną przez bakterią Clostridium botulinum, rozwijającą się w warunkach beztlenowych np. w szczelnie zamkniętych konserwach.
Do niedawna poważny problem stanowiły epidemie botulizmu w hodowlach norek i lisów (niekiedy też trzody chlewnej i psów) związane z karmieniem zwierząt padliną, odpadkami drobiu i ryb z rzeźni zawierającymi spory C.botulinum lub toksyny. Obecnie jednak masowe zatrucia wśród tej grupy zwierząt zostały znacznie ograniczone dzięki wprowadzeniu programu szczepień ochronnych.
Nietolerancja farmakologiczna dotyczy farmakologicznie aktywnych składników pokarmu, wywierających szkodliwe działanie na organizm. W przypadku psów to np. zatrucie czekoladą. Toksyczną substancją w czekoladzie jest teobromina- alkaloid, którego przemiana w organizmie psa jest zupełnie inna i wolniejsza w porównaniu do ludzkiego organizmu W efekcie występują zaburzenia układów krążenia i nerwowego. Dla 10 kg psa zjedzenie 1 tabliczki gorzkiej czekolady może okazać się śmiertelne. Problem z zatruciem czekoladą jest szczególnie niebezpieczny dla psów, które dostają czekoladę od właścicieli. Pozostawienie czekolady w miejscu dostępnym dla psa, zwłaszcza pod nieobecność właściciela może być bardzo niebezpieczne w skutkach. W tabeli poniżej przedstawiono zawartość teobrominy w wybranych produktach spożywczych, dawkę niebezpieczną dla psa oraz objawy zatrucia.
Zawartość teobrominy
|
Niebezpieczna dawka
|
Objawy zatrucia
|
Gorzka czekolada- 12-19,6 mg/g
Kakao – 4,5- 30 mg/g
Ziarno kakao – 10-53 mg/g
Mleczna czekolada – 1,5-2,0 mg/g
|
250-500 mg/kg MC
|
Dawka letalna
Tachykardia,
wymioty, biegunka,
drżenia mięśni
|
Tabliczka gorzkiej czekolady 250 g zawiera 4900 mg teobrominy
Dawka letalna- śmiertelna (500 mg/ kg MC) dla 10 kg psa to 5000 mg
Nietolerancja metaboliczna dotyczy przemian metabolicznych, które zachodzą w organizmie na skutek np. upośledzenia strawności, po spożyciu składnika pokarmu. Przykładem może być nietolerancja laktozy, która pojawia się najczęściej po odsadzeniu osesków i wynika z upośledzenia jej trawienia (obniża się wówczas poziom laktazy w rąbku szczoteczkowym jelita). Cukier, który nie został w pełni strawiony, staje się w takim przypadku pożywką dla bakterii jelitowych i dochodzi do nadmiernej fermentacji. Produkty sfermentowanej laktozy powodują biegunkę oraz gazy. Kliniczne objawy, które pozwalają stwierdzić nietolerancję pokarmową to wymioty, bóle brzucha, wypryski, astma, bóle głowy oraz pobudzenie nerwowe
Nieprawidłowa odpowiedź organizmu, w przypadku nietolerancji pokarmowej występuje już po pierwszym kontakcie z określoną substancją, natomiast w przypadku alergii pokarmowej, w przeciągu kilku godzin do kilu dni. Podobnie jak w przypadku alergii jedynym skutecznym sposobem diagnozowania nietolerancji jest dieta eliminacyjna, a sposób leczenia to po prostu unikanie w diecie psa szkodliwych substancji.
dr O. Lasek
„Tak więc Pani Olgo mam dwie suczki. Kocham je nad życie i najchętniej przychyliłabym im nieba. Bardzo zależy mi na tym żeby były szczęśliwe i zdrowe. Jedna ma 12 lat i jest małym kundelkiem (8.5 kg) jest kastrowana, druga młodsza ma 6 lat (30 kg) to dwurasowiec bokser/husky. Proszę mi z pomocą Pani doświadczeń i wiedzy polecić sposób żywienia. Cena nie gra roli, nawet swoim kosztem zapewnię im wszystko czego potrzebują.”
Takie pytanie zadała mi ostatnio czytelniczka.
Na wstępie chciałam podkreślić, że rzadko spotyka się ludzi tak oddanych swoim pupilom i jednocześnie zwrócić uwagę, że zadane przez tę Panią pytanie to dobry tytuł książki, a przynajmniej kilku artykułów traktujących o prawidłowym żywieniu psów. Ale postaram się krótko…
Generalnie, są 2 sposoby żywienia psów. Wybór tego odpowiedniego należy do właściciela i zależy od:
Bez względu na wszystko należy mieć świadomość, że to my jesteśmy odpowiedzialni za psa i za to co znajduje każdego dnia w misce. Żywienie jest jednym z czynników, który decyduje o zdrowiu oraz długości i jakości życia psa.
Psy możemy żywić tradycyjnie czyli sposobem domowym (samodzielne przygotowywanie posiłków) oraz stosować karmy przemysłowe (suche, mokre, półsuche).
Samodzielne przyrządzanie posiłków wymaga
Znajomości prawidłowego bilansowania dawek pokarmowych, a przynajmniej posiadania receptury, która zapewnia wszystkie niezbędne składniki, w odpowiednich proporcjach.
W tabeli przedstawiono przykładowe receptury dla psów pracujących, (% paszy świeżej)
Komponenty paszowe |
I |
II |
III |
kukurydza |
|
55 |
|
płatki owsiane |
|
20 |
|
ziemniaki gotowane |
75 |
6 |
70 |
żwacz |
14 |
6 |
10 |
wymiona, płuca |
|
|
|
wątroba |
1 |
|
3 |
mleko pełne |
|
3 |
9,5 |
jaja gotowane |
6 |
2,5 |
4 |
olej roślinny |
2 |
2,5 |
2 |
tłuszcz zwierzęcy |
|
|
|
kości świeże |
|
|
|
mączka z kości |
0,5 |
2,2 |
0,5 |
NaCl |
0,5 |
0,8 |
0,1 |
dodatek mineralno- witaminowy dla psów dorosłych |
1 |
2 |
0,9 |
Suma |
100% |
100% |
100% |
Przykładowo przygotowując dawkę dzienną dla psa o masie ciała 30 kg należy przygotować 2,3 kg karmy. W jaki sposób to wyliczyć?
Ilość podawanej karmy wyliczamy z zapotrzebowanie na suchą masę (100%), które wynosi
2-3% masy ciała
Przykład dla psa o masie ciała 30 kg
2% z 30 kg to 0,6 kg suchej masy karmy
Zawartość suchej masy w dawce I wynosi 26 % (resztę stanowi woda) stąd
0,6 kg suchej masy / 26% = 2,3 kg karmy
Czyli pies powinien zjeść 2,3 kg dziennie karmy opracowanej według receptury I
Aby przygotować dawkę dzienną przygotowujemy odpowiednio 1750 g ziemniaków, 322 g żwaczy, 23 g wątroby, 128 g jaj gotowanych (ok. 2,5 sztuki), 46 g oleju roślinnego, 11,5 g mączki z kości (źródło wapnia i fosforu), 11,5 g soli kuchennej oraz 23 g dodatku mineralno- witaminowego dla psów dorosłych.
Wykorzystywania komponentów o znanej i w miarę niezmiennej zawartości składników pokarmowych
W tabeli poniżej przedstawiono zawartość podstawowych składników pokarmowych, włókna pokarmowego (%) i energii (kcal/g) w komponentach paszowych
Nazwa paszy | Opis |
SM |
BO |
TS |
TDF |
WS |
PS |
EM, kcal/g |
Boczek | wieprzowina peklowana |
68,4 |
8,7 |
57,5 |
0 |
|
2,1 |
|
Wołowina | ||||||||
mięso oddzielone mechanicznie |
40,6 |
15 |
23,5 |
0 |
|
2,1 |
2,72 |
|
Wywar suszony |
96,7 |
16 |
8,9 |
0 |
|
48,2 |
2,38 |
|
Serce, surowe |
24,4 |
17,1 |
3,8 |
0 |
|
1 |
1,13 |
|
Nerka, surowa |
23 |
16,6 |
3,1 |
0 |
|
1,1 |
1,03 |
|
Wątroba, surowa |
31 |
20 |
3,9 |
0 |
|
1,3 |
1,38 |
|
Flaki, surowe |
18,6 |
14,6 |
4 |
0 |
|
0,4 |
0,94 |
|
Kurczak | ||||||||
Mięso i skóra, surowe |
38,2 |
17,6 |
20,3 |
0 |
|
1 |
2,53 |
|
Wywar suszony |
97,7 |
16,7 |
13,9 |
0 |
|
49,2 |
|
|
Gardziel |
23,8 |
18,2 |
4,2 |
0 |
|
0,9 |
1,13 |
|
Wątroba |
26,4 |
18 |
3,9 |
0 |
|
1,2 |
1,2 |
|
Jajko | Surowe całe |
96,6 |
47,2 |
41,1 |
0 |
0 |
3,6 |
5,91 |
Kukurydza | ziarno |
89,30 |
9,10 |
4,40 |
bd |
2,10 |
1,20 |
4,09 |
Ziemniak | Miąższ i skóra, surowy |
8,00 |
2,00 |
0,00 |
2,40 |
|
0,80 |
0,29 |
SM- sucha masa, Bo- białko ogólne, TS- tłuszcz surowy, TDF- włókno pokarmowe, WS- włókno surowe, PS- popiół surowy, EM- energia metaboliczna
Dostępności komponentów.
Należy tak dobierać komponenty do dawek aby mieć pewność, że zawsze będziemy mieli do nich dostęp. Żywienie karmami domowymi może okazać się kłopotliwe w sytuacjach kiedy często wyjeżdżamy. Nie jesteśmy w stanie przewidzieć czy będziemy mieć dostęp do wszystkich potrzebnych produktów. Natomiast nagła zmiana dawki pokarmowej u psów może wywołać niepożądane dolegliwości ze strony układu pokarmowego (biegunki, gorsze wykorzystanie składników pokarmowych).
Czasu poświęconego na przygotowanie posiłku.
Karmę domową powinno się przygotowywać codziennie. Początki zapewne zawsze są trudniejsze, z czasem wprawiony hodowca przygotowuje posiłek w około 30-40 minut z gotowaniem. Jednakże należy pamiętać, że samo kupowanie poszczególnych komponentów zabiera również czas. Zazwyczaj nie wszystko jesteśmy w stanie kupić w jednym sklepie
Dużych nakładów finansowych.
Zwłaszcza jeśli decydujesz się na duży udział mięsa w dawce, które powinno stanowić ¼ dawki. Koszt jednorazowego posiłku przygotowanego w domu jest wyższy od jednorazowej dawki karmy przemysłowej wysokiej jakości. Koszt jednostkowy posiłku dla psa o masie ciała 30 kg, opracowanego według receptury I, zakładając średnie ceny rynkowe, wynosi ok. 8,2 zł. Dla porównania kosz jednostkowego posiłku dla tego samego psa przy zastąpieniu żwacza mięsem drobiowym wynosi 10,8 zł. Natomiast stosując karmy Premium jednostkowy koszt posiłku wynosi 6 zł, a stosując karmy holistyczne 7,8 zł
Stosowania dodatków mineralno- witaminowej dla psów, zawierających wszystkie niezbędne makro i mikroelementy oraz witaminy. Dodatki opracowywane są w zależności od wieku psów (młode, dorosłe, starsze) oraz ich aktywności. Badania naukowe dowodzą, że karmy domowe oparte przede wszystkim na mięsie i drobiu oraz ryżu nie są zbilansowane, zwłaszcza pod względem zawartości składników mineralnych (Ca, P, Na, Fe, J, Cu ) oraz witamin.
Podsumowując, samodzielne przygotowywanie posiłków dla psów wymaga wiedzy, doświadczenia oraz poświęcenia czasu. Ale z drugiej strony dokładnie wiemy z czego składa się dawka jaka jest jej jakości oraz zazwyczaj jest smaczna i chętnie spożywana przez psa.
Alternatywą dla żywienia domowego są karmy przemysłowe. Obecnie dostępnych jest wiele karm komercyjnych różniących się składem komponentowym, składem chemicznym, strawnością składników pokarmowych i smakowitością. A zatem czym kierować się przy wyborze karmy?
Przede wszystkim należy wybierać karmy:
Pełnowartościowe i zbilansowane.
Zawierające składniki pokarmowe odpowiadające co najmniej profilom żywieniowym dla psów opracowanych przez naukowców. Karmy takie muszę pokrywać zapotrzebowanie psów na wszystkie niezbędne składniki- białko, aminokwasy, kwasy tłuszczowe, składniki mineralne, witaminy. Najlepiej jeśli opracowana receptura karmy przed wprowadzeniem na rynek była przetestowana na psach czyli oznaczono współczynniki strawności białka, tłuszczu itd., zawartość energii metabolicznej. Taką informację można znaleźć na etykiecie- zgodna z profilem AAFCO lub F.E.D.I.A.F. lub zgodna z zaleceniami AAFCO lub F.E.D.I.A.F.)
Smakowite.
Niestety karmy przemysłowe, zwłaszcza suche są mniej smaczne w porównaniu do karm mokrych i domowych. A należy pamiętać, że karma o najwyższej jakości, zbilansowana pod względem wszystkich składników pokarmowych ale niesmaczna jest karmą bezwartościową i nieużyteczną.
Zawierające składniki wysokostrawne.
Psy są zwierzętami mięsożernymi a zatem znacznie lepiej trawią składniki, zwłaszcza białko z pasz pochodzenia zwierzęcego. Te składniki, które nie zostaną strawione wydalane są w kale. Prostą metodą oceny karmy jest ilość i konsystencja wydalanego kału przez psy.
W przypadku żywienia psów powiedzenie „ dostajesz to za co płacisz” jest bardzo przydatne przy wyborze odpowiedniej karmy. Karmy tańsze produkowane są z pasz gorszej jakości, zawierających głównie komponenty pochodzenia roślinnego oraz produkty uboczne z produkcji zwierzęcej (np. tchawice, płuca, MBD- mięso mechanicznie dzielone od kości), których składniki są gorzej trawione przez psy. Również mączki mięsne są gorzej trawione od mięsa suszonego. Dlatego należy bardzo dokładnie czytać etykiety. Szczegółowo i dokładnie opisany skład komponentowy np. mięso końskie suszone (min 48%), słodkie ziemniaki (min 28%), tłuszcz koński, konina świeża (min 8%) i in. jest znacznie lepsza aniżeli zboża, produkty pochodzenia roślinnego, mięso i produkty pochodzenia zwierzęcego (w tym 4% drobiu), substancje mineralne, oleje i tłuszcze- tak na prawdę trudno powiedzieć z czego dokładnie została zrobiona ta karma. Długotrwałe stosowanie tanich karm może prowadzić do zaburzeń wywołanych niedoborem składników mineralnych i witamin, które mogą pojawić się już po okresie stosowania 2 miesięcy i objawiają się pogorszeniem jakości okrywy włosowej i skóry, spadkiem masy ciała oraz brakiem wigoru.
Właściciel sam podejmuje decyzję czym żywi swojego psa, a najlepszym wyznacznikiem dobrej karmy jest sam pies. Aby mieć pewność, że wybór sposobu żywienia psa jest trafny, możemy samodzielnie to ocenić na podstawie wyglądu i zachowania, masy ciała i kondycji psa oraz konsystencji i objętości wydalanego kału.
dr Olga Lasek
Pies dotknięty alergią pokarmową wymaga specyficznego postępowania dietetycznego, które stosowane konsekwentnie przynosi zwierzęciu ulgę i minimalizuje ryzyko nawrotu dokuczliwych objawów. Dieta eliminacyjna uznawana jest za jedyną wiarygodną metodę rozpoznawania alergii.
Skład diety eliminacyjnej ustalany jest na podstawie bardzo dokładnego wywiadu żywieniowego. Jeżeli właściciel nie jest w stanie dokładnie powiedzieć, co pies zjada w ciągu dnia, zaleca się prowadzenie dzienniczka dietetycznego przez okres około 2 tygodni. W dzienniczku opiekun zapisuje, wszystko, co podaje psu. Prowadzenie dzienniczka jest zalecane również w trakcie stosowania diety eliminacyjnej. Zapewnia to stałe monitorowanie i weryfikowanie działania diety.
Dziennik dietetyczny |
|||||||
Dzień |
Data |
Podany pokarm |
Pobrany pokarm |
Inne dostępne produkty |
Objawy 0-5 pkt. |
Stolec 0-5 pkt. |
Inne obserwacje |
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. |
|
|
|
|
|
|
|
Stosowanie diety eliminacyjnej jest czasochłonne i wymaga dużego zaangażowania i cierpliwości ze strony właściciela psa.
Założenia diety eliminacyjnej
Jeśli dieta eliminacyjna prowadzi do zmniejszenia objawów klinicznych, ponownie podaje się wcześniejszą karmę i obserwuje się czy świąd powraca. Pojawienie się objawów jest potwierdzeniem alergii pokarmowej. Bardziej dokładne jest diagnozowanie poszczególnych podejrzanych komponentów alergizujących. Niestety, wielu właścicieli psów nie godzi się na identyfikację wszystkich składników alergennych, z obawy o powracające uporczywe objawy alergii. W takich przypadkach dopuszcza się stosowanie diety eliminacyjnej, jako diety bytowej pod warunkiem zbilansowania wszystkich niezbędnych składników.
Brak terapeutycznego efektu zastosowania diety eliminacyjnej nie wyklucza istnienia alergii, a może wskazywać na przykład na niewłaściwe białko użyte w etapie eliminacji alergenu pokarmowego.
Przykładowa eliminacyjna dieta domowa
Samodzielnie przygotowywana karma może nie być wystarczająco zbilansowana, dlatego zaleca się uzupełniać ją między innymi o źródła wielonienasyconych kwasów tłuszczowych (PUFA), wapnia i innych związków witaminowo-mineralnych
Obecnie dostępny jest na rynku szeroki wybór diet hipoalergicznych, zawierających nowe i oryginalne źródła składników pokarmowych. Niestety, istnieje wiele niejasności dotyczących ich rzeczywistego składu. Dlatego bardzo ważny jest dokładny wybór diety, co pozwoli uniknąć ewentualnych problemów. Jak się bowiem okazuje, niektóre z tych diet są hipoalergiczne jedynie z nazwy i mogą zawierać nawet 6 – 7 różnych źródeł białka, co jest sprzeczne z założeniami diety hipoalergicznej. Wiele diet hipoalergicznych zawiera mięso drobiowe lub jagnięcinę. Należy jednak mieć na względzie, iż są to dość często stosowane źródła białka i unikać ich wybierając dietę nie uczulającą. Diety przemysłowe mogą ponadto zawierać „zakamuflowane” alergeny, najczęściej w postaci dodatków paszowych
Przykładowy skład karm przemysłowych
Sposób żywienia |
Zalety |
Wady |
Dieta domowa |
– Dokładna kontrola składu podawanej karmy – Łatwość w dostosowaniu do indywidualnych potrzeb |
– Słabo zbilansowana dieta, szczególnie w przypadku młodych zwierząt – Możliwość wystąpienia zaburzeń pokarmowych, po szybkiej zmianie karmy – Ograniczony czas przechowywania – Pracochłonność w przygotowaniu – Dostępność niealergennych składników pokarmu i ich koszt (np. konina, dziczyzna,mięso z łosia, kangura, strusia) |
Karma przemysłowa |
– Zastosowanie mało dostępnych źródeł białek – Wysoka strawność białek dzięki zastosowaniu hydrolizatów – Nie trzeba wprowadzać karmy stopniowo ze względu na wysoką strawność białek – Wygoda stosowania – Dość dobrze zbilansowana dieta (możliwość stosowania w okresie wzrostu zwierząt) – Dłuższy czas przechowywania po otwarciu – Dostępność na rynku |
– Niektóre dodatki paszowe mogą działać uczulająco – Wysoka cena – Mogą zawierać nawet 6 – 7 różnych źródeł białka, co jest sprzeczne z założeniami diety hipoalergicznej – Wiele diet hipoalergicznych zawiera mięso drobiowe lub jagnięcinę |
Pomimo wielu zalet stosowania karm przemysłowych hipoalergicznych, zdaniem niektórych autorów dieta przygotowana domowym sposobem jest skuteczniejsza w prawidłowym diagnozowaniu alergii pokarmowej.
dr Olga Lasek
Liczba przypadków alergii pokarmowych u psów ciągle wzrasta. Świadczą o tym, chociażby liczne zapytania czytelników dogosfery dotyczące karmienia psów z alergią. Szacuje się, że alergie pokarmowe stanowią 1% wszystkich dermatoz (chorób skórnych) oraz jednocześnie 10% wszystkich przypadków alergii. Najczęstszymi przyczynami alergii u psów są pchły (jad), roztocza, pyłki i alergeny pokarmowe.
Definicja alergii pokarmowej
Ale czym jest alergia pokarmowa? Jest reakcją organizmu, dokładniej układu odpornościowego na składnik pokarmu. Jednym z ważniejszych czynników sprzyjających rozwojowi choroby alergicznej jest uszkodzenie „bariery jelitowej”, najczęściej przez wirusy i bakterie, antybiotyki, pasożyty. Przedostanie się antygenu z przewodu pokarmowego do krwi powoduje powstanie swoistych przeciwciał IgE.
Objawy alergii pokarmowej
Objawy alergii pokarmowej podobne są do tych, które wywoływane są również przez inne choroby. Ponadto system immunologiczny przewodu pokarmowego może reagować w różny sposób. Dlatego alergia pokarmowa jest schorzeniem trudnym do zdiagnozowania.
U psów objawami alergii pokarmowej są zazwyczaj objawy skórne, rzadziej pokarmowe.
Objawy kliniczne
Czynnikami, które zwiększają ryzyko wystąpienia alergii pokarmowej mogą być niewydolność trzustki i wszystkie czynniki, które wpływają na wzrost przepuszczalności błony śluzowej przewodu pokarmowego.
Najbardziej alergenne składniki
Alergenami pokarmowymi są rożne substancje, które posiadają zdolność wnikania do organizmu przez błonę śluzową przewodu pokarmowego. Najczęściej są to białka o dużej masie cząsteczkowej, ale mogą być nimi również białka drobnocząsteczkowe. Z reguły alergeny nie tracą swoich właściwości po ich ogrzaniu, są oporne na działanie enzymów proteolitycznych w przewodzie pokarmowym, co obniża szybkość ich trawienia i sprzyja wchłanianiu w formie niezmienionej lub mało zmienionej.
Najbardziej alergenne składniki diety psa
Badania naukowe potwierdziły powyższe informacje i wykazały, że do najczęstszych alergenów u psów należą: wołowina (48%) i mleko (50%), poza tym jaja (48%), kukurydza (33%), ryż (32%), mięso królika (30%), soja (28%), drób (28%) oraz jagnięcina (16%). Ponadto 35-48% zwierząt jest uczulonych na więcej niż jeden składnik diety
Predyspozycje występowania alergii pokarmowej
Alergia pokarmowa u psów nie zależy od płci, wieku ani rasy.
Objawy alergii mogą wystąpić od 4 miesiąca życia do 14 lat. Niemniej jednak, obecność zmian skórnych z towarzyszącym świądem u psów poniżej 6 miesiąca życia, sugeruje występowanie alergii pokarmowej. Chociaż zwykle alergia pokarmowa występuje u młodych zwierząt, najwięcej przypadków obserwowanych jest między 4 a 5 rokiem życia. Dodatkowo prawdopodobieństwo wystąpienia alergii u psów znacznie wzrasta przy żywieniu go tą samą karmą przez dłuższy czas (ok. 2 lata).
Różne źródła wymieniają niektóre rasy jako te, u których choroba ta występuje częściej i są one bardziej narażone na alergię pokarmową. Są to: dog argentyński, labrador retriever, shar-pei, bokser, owczarek niemiecki, West high land white terier, cairn terrier, cocker spaniel, springer spaniel, golden retriever, owczarek szkocki, sznaucer miniaturowy
Diagnozowanie alergii pokarmowej
Prawidłowa diagnoza alergii pokarmowej zależy przede wszystkim od przeprowadzenia szczegółowego wywiadu żywieniowego, obejmującego wszystkie podawane psu produkty: karmy, przekąski, nagrody, gryzaki, poszczególne składniki diety przygotowywanej w domu, leki doustne, dostęp psa do innych pokarmów takich jak jedzenie ludzkie, a także karmy innego zwierzęcia obecnego w domu, a nawet uwzględnienie materiałów, z jakich wyprodukowane są zabawki i miski, z których korzysta zwierzę.
Dieta eliminacyjna oraz wykonanie próby prowokacyjnej z tym składnikiem diety, który wytypowano jako przyczynę objawów, uznawane jest za jedyną wiarygodną metodę rozpoznawania alergii pokarmowej. Jednakże w rozpoznaniu przyczyny choroby mogą pomóc także badania laboratoryjne takie jak:
Medycynie weterynaryjnej nie są dokładnie znane właściwości alergenów pokarmowych, co jest problemem w diagnozowaniu choroby. Poniższe wskazówki mogą posłużyć do uzasadnionego podejrzenia psa o alergię pokarmową
Leczenie alergii
Niestety nie ma skutecznego lekarstwa na alergię pokarmową. Jedyne co możemy zrobić to eliminować z diety psa produkty, które go uczulają i unikać składników z grupy wysokiego ryzyka uczulającego oraz dokładnie kontrolować co nasz pies je.
dr Olga Lasek